CZAPLE (przysiółek)

Książę Janusz I około 1416 roku nadał ziemię na skraju lasu zwanego Małą Wiązownicą u źródeł Wiązownicy Lubiewie z Rogowa z ziemi wyszogrodzkiej[1]. Kolejne zapisy pochodzą z XV wieku, z lat 1414-1425 (Czaplicze)[2].

W następnych wiekach wykształcił się tu zaścianek szlachecki. Według danych z 1577 roku wioska należała do parafii Słucz i liczyła ówcześnie 7 włók ziemi[3]. Dziedziczyły tu różne rody szlacheckie, głównie drobnoszlacheckie. W końcu XVIII wieku właścicielami byli: Brodowscy, Chrzanowscy i Modzelewski[4]. Ten ostatni, będąc też dziedzicem Zakrzewa, wykupił większość ziemi od pozostałych drobnych szlachciców i stworzył większy majątek przyłączony później do Zakrzewa.

Na początku XIX wieku była to niewielka wioska. W 1827 roku liczyła zaledwie
6 domów i 37 mieszkańców[5]. Mieszkali tu zarówno chłopi odrabiający pańszczyznę jak
i drobni szlachcice. Podczas uwłaszczenia ziemi dworskiej w 1864 roku w Czaplach utworzono 7 gospodarstw na 55 morgach ziemi[6].

Od tej pory część ziemi należała do chłopów, a część do dworu zakrzewskiego należącego do Chojnowskich. Reszta stanowiła własność jednego drobnego szlachcica.
W ostatnich latach XIX stulecia notowano 7 gospodarzy, w tym 2 szlachciców. Posiadali oni 59 ha, a średnie gospodarstwo liczyło 8,4 ha[7].

Przełom XIX i XX wieku to czas upadku wsi. Jeszcze w 1891 roku notowano
7 gospodarzy, natomiast w 1921 roku naliczono już tylko 3 domy i 14 mieszkańców[8]. Zapewne Józef Chojnowski i jego następca, Bolesław Chojnowski, wykupywali ziemię od miejscowych właścicieli przyłączając ją do majątku Zakrzewo.


[1] Brodzicki Cz, Początki osadnictwa  …..,, s. 172.

[2] Tamże.

[3] Źródła Dziejowe….,s . 364.

[4] Regestr Diecezjów….., s. 655.

[5] Słownik Geograficzny……, tom I, s. 732.

[6] Słownik Geograficzny….., tom XV, s. 318.

[7] Dajnowicz M, Drobna szlachta…., s. 245.

[8] Skorowidz miejscowości…., s. 92.

Skip to content